Το παρόν εγχειρίδιο αποτελεί τη νεότερη προσπάθεια ανάδειξης της συμβουλευτικής επαγγελματικού προσανατολισμού σε διεθνές επίπεδο. Το εγχειρίδιο είναι αποτέλεσμα συνεργασίας μεταξύ της European Commission, του Cedefop, του European Training Foundation, του International Labour Organisation, του OECD και της UNESCO.
Αναφορά στη στήλη “5 λεπτά” (Φιλελεύθερος) – «Παγκόσμια Ημέρα Μετανάστη»
Παγκόσμια Ημέρα Μετανάστη 2019 (Φιλελεύθερος, 19/12/19)
- Τι συμβολίζει η σημερινή ημέρα; Η Παγκόσμια Ημέρα Μετανάστη έχει θεσπιστεί από τα Ηνωμένα Έθνη εδώ και σχεδόν 30 χρόνια, προκειμένου να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο γύρω από το θέμα της μετανάστευσης. Το φαινόμενο είναι οικουμενικό, διαχρονικό, με πολλές αιτίες και με πολλαπλές συνέπειες, τις οποίες εν μέρει συναντάμε και στην Κύπρο.
- Είναι κατανοητός ο διαχωρισμός ανάμεσα στους μετανάστες και στους πρόσφυγες; Είναι αλήθεια ότι ενώ ο κάθες όρος προσδιορίζει κάτι διαφορετικό, υπάρχει μια σύγχυση στη χρήση αυτών των όρων. Πολύ συχνά στα μέσα υπάρχουν αναφορές για τους δείκτες μετανάστευσης, ενώ ουσιαστικά γίνεται λόγος για τους πρόσφυγες, που προφανώς αποτελούν μια διαφορετική πληθυσμιακή ομάδα.
- Ποια είναι η κατάσταση στη Κύπρο γύρω από την μετανάστευση; Η καθαρή μετανάστευση στην Κύπρο από το 1983 μέχρι το 2011 ήταν θετική, δηλαδή υπήρχε ένα σταθερό θετικό πρόσημο. Κατά το διάστημα 2012-2015 υπήρχε αρνητική καθαρή μετανάστευση, προφανώς εξαιτίας της αρνητικής οικονομικής κατάστασης. Εκ νέου, ο αριθμός των μεταναστών προς την Κύπρο έχει αυξητική τάση από το 2016 και μετά.
- Τι διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία υπάρχουν; Το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης για το 2018 είχε σε ισχύ περίπου 246.000 έγγραφα διαμονής πολιτών της Ε.Ε και υπηκόων τρίτων χωρών. Σε αυτά τα στοιχεία πρέπει να προστεθεί και ο συνολικός αριθμός όσων διαμένουν παράνομα στη χώρα (π.χ. άτομα των οποίων έληξε η άδεια παραμονής, άτομα που εισέρχονται στη Δημοκρατία παράνομα), αριθμός ο οποίος δεν μπορεί να εκτιμηθεί με ακρίβεια.
- Ποιες είναι οι συνέπειες μια τέτοιας κατάστασης; Πρέπει πλέον να γίνει αντιληπτό ότι οι σύγχρονες κοινωνίες είναι πολυπολιτισμικές, στις οποίες ενυπάρχουν πολλά και διαφορετικά πολιτισμικά στοιχεία. Αυτό αποτελεί μια παγιωμένη κατάσταση η οποία δεν πρόκειται να μεταβληθεί τα επόμενα χρόνια, γι’αυτό θα πρέπει να εντοπίσουμε και να εκμεταλλευτούμε τα θετικά στοιχεία που προκύπτουν από μια τέτοια διεργασία, παρά να εμμένουμε και να τονίζουμε εκείνα τα στοιχεία που μας κάνουν «διαφορετικούς».
Αναφορά στη στήλη “5 λεπτά” (Φιλελεύθερος) – «Έλλειψη πολιτικών για τους αστέγους»
Έλλειψη πολιτικών για τους άστεγους (Φιλελεύθερος, 21/1/2019)
- Ποια είναι η διάσταση του προβλήματος των αστέγων στη Κύπρο σήμερα; Δύσκολο ερώτημα, καθώς στην τελευταία δημοσιοποίηση του αρμόδιου υπουργείου που έγινε το 2014, αναφέρεται ότι «…το φαινόμενο των αστέγων είναι σπάνιο φαινόμενο στην Κύπρο», ενώ στο ίδιο έγγραφο γίνεται αναφορά στους εκτοπισθέντες του ’74, εξομοιώνοντας τους, άκομψα, με τους αστέγους.
- Υπάρχει σαφής ορισμός του ποιος θεωρείται άστεγος; Υπάρχει ευρωπαϊκή τυπολογία για την έλλειψη στέγης και τον αποκλεισμό από την κατοικία, σύμφωνα με την οποία κατηγοριοποιούνται οι άστεγοι. Για παράδειγμα, μια κατηγορία αστέγων περιλαμβάνει τα άτομα που διαβιούν σε τροχόσπιτα ή αυτοκίνητα. Από τη στιγμή που η επικρατούσα αντίληψη για το ποιος ορίζεται άστεγος είναι εσφαλμένη, καταλαβαίνετε ότι η Κύπρος δεν ταυτίζεται με τη συγκεκριμένη ευρωπαϊκή τυπολογία.
- Ποιες οι συνέπειες από την έλλειψη ορισμού; Οι συνέπειες εντοπίζονται σε δύο επίπεδα. Πρώτον, οι πολιτικές προστασίας των αστέγων είναι ελλιπείς, αποσπασματικές, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες του κάθε ατόμου και ως εκ τούτου, μη ικανοποιητικές. Δεύτερον, δεν υπάρχει σήμερα στη Κύπρο καμία σύνδεση ανάμεσα στις συνθήκες διαβίωσης και την πιθανότητα να μετατραπεί κάποιος/α σε άστεγο/η, γεγονός που θα αποτελεσει ένα μεγάλο πρόβλημα, το οποίο θα κληθούμε σύντομα να αντιμετωπίσουμε.
- Δηλαδή τι προβλέπεται για το μέλλον; Ο συνδυασμός μιας σειράς παραγόντων (π.χ. ανεργία, χαμηλοί μισθοί, υψηλό κόστος διαβίωσης) αναμένεται να οδηγήσει όλο και περισσότερους συμπολίτες μας είτε στο να μείνουν άστεγοι (π.χ. να κοιμούνται στο δρόμο), είτε στο να διαβιούν σε άθλιες συνθήκες, πράγμα το οποίο σύμφωνα με την ευρωπαϊκή τυπολογία ορίζεται, επίσης, ως μια κατηγορία αστεγίας.
- Τι μπορούμε να κάνουμε για τον περιορισμό του φαινομένου; Κατ’αρχήν πρέπει η Πολιτεία να το αντιληφθεί ως ένα κοινωνικό ζήτημα και να σχεδιάσει νέες πολιτικές. Περιττό να πούμε ότι στην Κύπρο δεν υπάρχει κανένας ξενώνας φιλοξενίας, ούτε κανένα πρόγραμμα επανένταξης, ενώ οι πρόσφατες εξαγγελίες περί στεγαστικής πολιτικής σε καμία περίπτωση δεν αφορούν τους αστέγους.